Her halükarda, Einstein'in varsayımı herhangi bir hızda hareket eden gözlemcilerin ışığın hızını aynı ölçeceğini söyleyen özel görelilik kuramının önünü açmış oldu. Temel olarak eğer ışığın hızı farklı hızlarda hareket eden farklı gözlemciler için değişmezse, uzunluk ve zaman gibi diğer şeyler de değişmelidir. Bu özet anlatım; Einstein’ın özel göreliliğin temelidir.
Cisimlerin 2 türlü hareketi vardır. Uzaydaki hareketi ve Zamandaki hareketi.
Örneğin; Kuzey ve Doğu yönlerini ve bir de araba düşünelim. Araba kuzey yönünde hareket ederse, doğu yönündeki hareketi sıfır olacaktır. Kuzeydoğu yönünde hareket ederse; kuzey ve doğu yönlerindeki hızı (hareketi) azalacaktır. Kuzeye ne kadar yaklaşırsa; doğu yönündeki harekette o kadar azalır. Bunun tersinide zihnimizde canlandırabiliriz. Arabanın kuzeydoğu yönüne doğru yaptığı hareket; kuzey ve doğu yönlerindeki hareketinin bileşkesidir yani birleşimidir.
Şimdi buradaki; Kuzey yönüne “Zaman” diyelim, Doğu yönüne de “Uzay” diyelim.
Eğer bir cismin; uzaydaki hareketi ne kadar hızlı ise, zamandaki hareketi de o kadar yavaşlar. Bir füzenin uzaydaki hareketi ne kadar hızlanırsa, bir o kadar zamandan hareket çalacak ve sapacak demektir. Işık hızına ne kadar yaklaşılırsa, onun için; zaman o kadar yavaş geçecektir. Işık hızına ulaşıldığında; zaman duracaktır.
Eğer bir cismin; zamandaki hareketi ne kadar hızlı ise, uzaydaki hareketi de o kadar yavaşlar. Füzenin uzaydaki hareketi (hızı) gittikçe yavaşlarsa; zaman onun için daha hızlı işleyecektir. Zamandaki hareketi hızlandıkça; uzaydaki hareketten çalıp yada sapıp, gittikçe durağan olacaktır.
Bir cisim; ışık hızına ulaşamayacağı için ve tamamen duramayacağı için; her zaman az veya çok sapma olacaktır. Işık burda istisnadır; ve tüm cisimlerin uzaydaki ve zamandaki bileşke hızı; ışık hızıdır.
Tüm cisimlerin; uzaydaki ve zamandaki hızlarının (hareketlerinin) toplamı, birleşimi veya bileşke hızı; her zaman tam olarak ışık hızına eşittir. Işık hızı burda bir sabittir. Bütün cisimler; uzaydaki ve zamandaki toplam hareketleri olan ışık hızını belirli oranlarda aktarma yoluyla; zamanın hızlı veya yavaş geçmesini sağlarlar.
Uzayda hareketsiz olan bir cisim; zamanda hareketlidir (yani onun için zaman hızlı geçer.)
Zamanda hareketsiz olan bir cisim; uzayda hareketlidir (yani onun için zaman yavaş geçer.)
Zamanın hızlı veya yavaş algılanması; kişinin hareketine bağlı olarak; kişiden kişiye değişir yani zaman görelidir.
Birbirine göre Hareket eden kişiler; herhangi bir mesafeyi farklı ölçerler; mesafe görelidir (değişkendir).
Hareket halindeki kişiler; birbirlerinin hareketleri (hızlarını) farklı ölçerler, hız görelidir.
Uzay ve Zaman birbirinden bağımsız değildirler, belirli oranlarda birbirine evrilirler dönüşürler, iç içe geçerek birbirinden ayrılmazlar. Uzay ve Zaman 2 biçimli değil; Tek biçimli Uzay-Zaman bütünü olarak düşünülür.
Kaynaklar (Bu Makale, aşağıdaki kitaplarda yazan bilgilerin derlenmesi ile oluşturulmuştur.) Brian Greene, Evrenin Dokusu Stephen Hawkins, Zamanın Kısa Tarihi ve Zamanın Daha Kısa Tarihi adlı kitapları Stephen Hawkins, Ceviz Kabuğundaki Evren Amit Goswami, Kendini Bilen Evren Bill Bryson, Hemen Her Şeyin Kısa Tarihi
Hazırlayan ve Derleyen; Ziraat Mühendisi – Araştırmacı Yazar Alper Çadıroğlu
0 Yorumlar