DÜNYAYA YÖN VEREN EN ETKİN 100 KİŞİ
47 LOUIS DAGUERRE (1787-1851)
Louis Jacques Mande Daguerre, 1830'ların sonlarında, ilk uygulanabilir fotoğrafçılık yöntemini geliştiren kişidir.
Daguerre, 1787'de kuzey Fransa'nın Cormeilles kasabasında doğdu. Gençliğinde ressamdı. Otuzlu yaşlarının ortalarında, özel ışık efektleriyle vurgulanan muhteşem bir panoramik resim sergisi olan "Diorama"yı tasarladı. Bu işle uğraşırken, dünyadaki çeşitli görünüşleri fırça ve boya kullanmadan, otomatik olarak donduracak bir mekanizma -diğer deyişle bir fotoğraf makinesi-geliştirmeyi düşündü.
İşlevsel bir fotoğraf makinesi yapma konusunda ilk girişimleri başarısızdı. 1827 yılında kendisi gibi fotoğraf makinesi İcat etme çabası içinde olan (ve bu konuda o zamana kadar Daguerre'dan daha büyük başarı kaydetmiş bulunan) Joseph Nicephore Niepce ile tanıştı. İki yıl sonra ortak oldular. 1833'te Niepce öldü ama, Deguerre çalışmalarını kararlılıkla sürdürdü. 1837'ye gelindiğinde, "daguerreotip" adı verilen pratik bir fotoğraf çekme yöntemi geliştirmeyi başarmıştı.
1839'da Daguerre yöntemini patentini almadan yayımladı; bunun üzerine Fransız devleti hem Daguerre'e hem de Niepce'in oğluna ömür boyu gelir bağladı. Daguerre'in icadı büyük bir sansasyon yarattı. Daguerre günün kahramanı olmuştu ve daguerreotipin kullanımı hızla yaygınlaşırken, O'na da itibar yağıyordu . Daguerre kısa bir zaman sonra köşesine çekildi. 1851' de Paris yakınındaki çiftlik evinde öldü.
Çok az icadın fotoğraf kadar fazla kullanım alanı vardır. Bilimsel araştırmaların hemen her alanında yaygın olarak kullanılır. Sanayide ve askeri alanda çeşitli uygulamaları vardır. Bazı insanlar için ciddi bir sanat dalıyken, milyonlarcası için de boş zamanlarını değerlendirecek eğlenceli bir uğraştır. Eğitim, gazetecilik ve reklamcılık alanlarında bilgilendirici -bazen de yanlış bilgilendirici işlevi vardır. Fotoğraflar, geçmişi canlı olarak hatırlayabildiklerinden, en yaygın anımsama ve anımsanma yöntemi olmuşlardır ve elbette ki sinematografi de; önemli bir eğlence ortamı olmasının yanı sıra, fotoğrafın en az kendisi kadar fazla uygulama alanına sahip bir yan ürünüdür.
Hiçbir buluş tamamen bir kişinin çalışmaları sonucu ortaya çıkmaz ve Daguerre'in başarısına giden yol da, şüphesiz ki birçok başka kişinin daha önce yapmış olduğu çalışmalar tarafından açılmıştır. Kamera obsküra (karanlık kutu anlamına gelir;iğne delikli kameraya çok benzeyen ama film kullanmayan kameradır) Daguerre' dan en az sekiz yüzyıl önce icat edilmişti. On altıncı yüzyılda Cirolamo Cardano, obsküranın önündeki açıklığa mercek yerleştirmek gibi önemli bir adım attı. Obsküra artık modern fotoğraf makinesinin ilginç bir öncüsü olmuştu; ancak oluşturduğu imgenin hiç kalıcılığı olmadığından fotoğraf makinesi sayılamaz. Bir diğer önemli öncü buluş 1727'de, gümüş tuzlarının ışığa duyarlı olduğunu keşfeden Johann Schulze tarafından yapılmıştı. Schulze, buluşunu geçici imgeler oluşturmakta kullanmakla birlikte, bu fikre pek de sahip çıkmadı.
Daguerre'in kazandığı başarıya en yakın başarıyı elde eden öncü kişi, daha sonra ortağı olan Niepce'di. Niepce 1820'lerde, bir tür asfalt olan "Yahudiye bitümeni"nin ışığa duyarlı olduğunu keşfetti. Bu maddeyi "kamera obsküra" ile birleştirerek dünyadaki ilk fotoğrafları çekmeyi başardı.(1826'da çektiği fotoğraf hala durmaktadır.)
Bu nedenle bazı insanlar, Niepce'nin fotoğrafçılığın mucidi kabul edilmesinin doğru olacağı düşüncesindedirler.Ancak, Niepce'nin fotoğrafçılık yöntemi, yaklaşık sekiz saatlik bir poz süresi gerektirdiği ve buna rağmen flu çıktığı için, son derece kullanışsızdı.
Daguerre yönteminde, imge gümüş iyodür kaplı bir levha üzerine düşürülüyordu. On beş yirmi dakikalık bir poz süresinin yeterli olması, biraz havaleli olan yönteme kullanıma uygunluk kazandırıyordu. Daguerre'ın buluşunu açıklamasından sonra iki yıl içinde başka kişiler iyileştirme önerileri sundular: ışığa duyarlı gümüş iyodüre gümüş bromür eklenmesi. Bu ufak değişiklik pozlama süresini çok kısaltmak gibi önemli bir etki yaptı ve böylece insan fotoğraflarının çekilmesini kolaylaştırdı.
1839'da, Daguerre'in icadını açıklamasının üzerinden fazla zaman geçmeden, bir İngiliz bilim adamı, William Henry Fox Talbot, -bugün de yapıldığı gibi- önce negatif baskı alan farklı bir yöntem geliştirdiği iddiasıyla ortaya çıktı. Burada Talboeun ilk fotoğraflarını aslında 1835 yılında, ilk daguerreotipten iki yıl önce çektiğini kaydetmek ilginç olacaktır. Talbot başka bir iki projeyle daha ilgileniyordu ve fotoğrafçılıkla ilgili deneylerini hemen sonuçlandırmadı. Sonuçlandırmış olsaydı, ticari açıdan yapılabilirliği olan bir fotoğrafçılık sistemini muhtemelen Daguerre' den önce geliştirecek ve bugün fotoğrafın mucidi olarak anılacaktı.
Daguerre ve Talbot'tan sonraki yıllarda fotoğrafçılıkta muazzam ilerlemeler olmuştur: Islak levha süreci, kuru levha süreci, modern film ruloları, renkli fotoğraf, hareketli fotoğraflar, Polaroid fotoğrafçılık ve zerografi* Fotoğrafçılığın gelişimine katkıda bulunmuş birçok insana rağmen, Louis Daguerre'in bu konuya en önemli katkıyı yaptığını düşünüyorum. Ondan önce, uygulanabilir bir fotoğrafçılık sistemi yoktu, icat ettiği sistem ise kullanışlıydı ve kısa sürede yaygınlaştı. Dahası, reklamı iyi yapılan bu icat, sonraki gelişmeler için büyük bir itici güç sağladı. Günümüzde kullanılan· fotoğrafçılık yöntemlerinin daguerreotipten çok farklı olduğu bir gerçektir; bununla birlikte, daguerreotip, bu teknikler geliştirilmemiş olsaydı da kullanılabilir bir fotoğrafçılık tekniği olarak elimizde bulunacaktı.
* Lazer yazıcısı üretmek için kullanılan sistem.
Michael H. Hart
0 Yorumlar